Đạo Lý Của Nước: «Thượng Thiện Nhược Thủy»
Đạo
Lý Của Nước:
«Thượng Thiện Nhược Thủy»
https://vnhoinhap.com/dao-ly-cua-nuoc-thuong-thien-nhuoc-thuy/
Tú Văn biên dịch
Từ xưa đến nay, các bậc trí giả đều tựa như nước, nhu
hòa khéo léo, có thể bao dung được vạn vật. Cũng như Lão Tử từng nói «Thượng thiện nhược thủy» (Nước là thiện
nhất) vậy.
Lão Tử giảng: «Thượng
thiện nhược thủy, thủy thiện lợi vạn vật, phù duy bất tranh, cố vô vưu»
(Nước là thiện nhất, nước đem lại lợi ích cho vạn vật mà không tranh giành).
Đặc tính của nước là tồn tại vì vạn vật, không tranh
giành cao thấp, cũng không tự cho mình là hiểu biết, lại không khoe khoang bản
thân. Bởi vì không tranh giành nên cũng không có oán hận âu lo.
Người thiện nhất tựa như nước. Nước không chỗ nào
không chảy đến, nuôi dưỡng vạn vật nhưng lại hạ mình ở nơi thấp nhất, vì vậy
nước gần với Đạo nhất. Người thiện nhất chọn nơi ở thấp nhất, tâm trí luôn trầm
tĩnh mà lại thâm sâu khó dò như biển, đối xử chân thành với mọi người, vị tha
và không vụ lợi, lời đã nói ra là sẽ thủ tín, công việc thì xử lý tinh giản,
giỏi phát huy sở trường, hành động thì giỏi nắm bắt thời cơ, lại có thể quản lý
tốt việc gia đình.
Lão Tử giảng: «Nước là thiện nhất, nước đem lại lợi ích cho vạn vật mà không tranh giành». (Ảnh: sohu)
Người thiện nhất mọi hành động lời nói đều không tranh đua, cũng sẽ không oán trách người khác.
Nước đơn giản là thế nhưng lại ẩn chứa rất nhiều đặc
tính đáng để ta học tập.
1. Bình tĩnh
Nước chính là nguồn gốc của vạn vật, nếu như luận
công ban thưởng thì ca tụng vạn năm cũng không đủ, nếu như nó muốn khoe khoang
chính mình, thì nói đến ngàn vạn năm sau cũng không hết. Với công tích vĩ đại
như thế, nước thủy chung bảo trì tâm thái bình tĩnh. Không kiêu ngạo không nóng
nảy, không những không chảy lên cao, ngược lại luôn tiến về nơi thấp nhất, ở
đâu trũng thì tụ lại. Trong hoàn cảnh như thế mà vẫn giữ được tâm trí bình
tĩnh, đích thật là hiếm có.
Nước luôn hạ mình ở nơi thấp, không cao ngạo không nóng
này. (Ảnh: Pinterest)
2. Lực ngưng tụ
Khi nước ở các nơi tụ thành suối nhỏ hay sông lớn đều
hòa thành một thể, vinh nhục cùng hưởng, sinh tử gắn bó, cùng chung chí hướng
tiến lên không chùn bước. Khó trách Lý Bạch từng than thở: «Rút dao chém nước, nước càng chảy».
Trong rất nhiều công ty, có lẽ vì thiếu lực ngưng tụ như nước nên cuối cùng con
tàu chở họ không thể vượt mọi sóng gió cập bến bờ bên kia.
3. Kiên cường
Ngày qua ngày, nước nhỏ từ trên đỉnh động xuống, tí
tách, tí tách, cứ thế ngàn vạn lần đơn giản chỉ để đục ra lổ thủng trên tảng đá
cứng cỏi kia. Sự kiên trì này xác thực lại khiến người ta không thể tưởng
tượng.
Như sông Hoàng Hà quanh co chín khúc, qua bao nhiêu
cách trở, bao nhiêu cám dỗ, dù cho quan ải trùng điệp, bách chuyển thiên hồi, ý
chí hướng về biển cũng chưa từng lay chuyển dù chỉ một chút, dòng chảy mạnh mẽ
hào hùng chưa từng ngừng lại một giây phút nào, cuối cùng đổ ra biển Đông. Đây
chính là kết quả mà nước đặt mục tiêu, không kiêu ngạo không nóng vội, kiên trì
đến cùng.
4. Bao dung
Biển chứa trăm sông, dung hòa thành một. Bất kể là
xanh, đỏ, vàng, trắng thậm chí là đen, nước đều có thể bao dung. Nước còn có
lực thẩm thấu, lực tương tác, thông suốt mà chảy khắp thiên hạ, dâng hiến mà
không cầu hồi báo.
Nước nhu hòa khéo léo, có thể bao dung được vạn vật. (Ảnh:
qua BatTrang Family)
5. Linh hoạt uyển chuyển
Nước ngày đêm chảy xiết, gặp núi cao biết chuyển mình
chảy qua, gặp sa mạc biết hóa thành hơi nước bay qua. Mùa Hè là mưa, mùa Đông
là tuyết, nóng hóa khí, lạnh thành băng, gặp tròn liền tròn, gặp vuông liền
vuông. Thuận thế mà làm, dựa theo tình hình mà biến hóa
6. Công bằng
Bất kể là chén vàng, đồ gỗ hay gốm sứ, nước đều đối
xử như nhau, không thiên vị bên nào. Nếu như cái chén kia được làm gian dối, dễ
bị nứt mẻ, nước liền cuồn cuộn chảy ra, phẫn nộ trước việc bất bình, lớn tiếng
kháng nghị. Khó trách người xưa có câu: «Nhân
nhược dĩ thủy vi xích, tiện khả tài xuất trường đoản cao đê». Ý rằng «Con người nếu dùng nước làm thước đo, liền
có thể biết rõ đúng sai tốt xấu».
7. Trong suốt
Có người nói, nước cũng có lúc bốc mùi hôi thối, đục
ngầu, tại sao lại nói nó trong suốt? Kỳ thực thứ chúng ta nhìn thấy cũng không
phải là nước, mà là dung môi trong nước. Trên thực tế nguyên hình của nước là
trong suốt, không màu không mùi, quang minh lỗi lạc. Tùy tiện quan sát ở góc độ
nào cũng trong sáng long lanh như nhau. Đây chính là người không làm chuyện trái
với lương tâm, nửa đêm không sợ ma quỷ gõ cửa. Nếu chúng ta thông thấu sáng
suốt như nước chẳng phải sẽ rất tự do thích ý hay sao.
Lòng người cũng tựa như nước. Sở dĩ năng lực, thiện
ác, dục vọng… của mỗi người không giống nhau là bởi vì có cảnh giới khác nhau
mà thôi.
Những điều này chỉ là một số điểm ưu tú của nước, cái
thượng thiện của nước vẫn là:
Tú Văn biên dịch
Comments
Post a Comment