«Nhân» và «duyên» của sự sống đời đời
« Nhân » và « duyên » của sự sống đời đời 1. Lý thuyết « nhân » và « duyên » M uốn có được cây lúa, điều tối quan trọng là phải có hạt giống lúa, đó chính là « nhân » để có « quả » là cây lúa. Nhưng hạt lúa không thể nảy mầm và phát triển nếu không có những điều kiện thuận lợi như: đất tốt, nước, nhiệt độ, ánh sáng, hoặc phân bón, thuốc trừ sâu, diệt cỏ, v.v… Những điều kiện ấy, triết lý Á Đông gọi là « duyên » (Triết Tây gọi « duyên » là « secondary causes », còn « nhân » là « primery cause »). Nếu những điều kiện để phát triển ấy cho dù hết sức thuận lợi mà không có hạt giống lúa thì cũng không bao giờ có được cây lúa. Như vậy, phải hội đủ cả « nhân » và « duyên » thì mới có thể sinh ra « quả » mong muốn. S ự thánh thiện hay sự sống đời đời cũng phải hội đủ hai yếu tố « nhân » và « duyên » mới thành tựu được. Cả hai yếu tố đều quan trọng không thể thiếu. Nhưng giữa hai yếu tố ấy, thì « nhân » quan trọng hơn « duyên » rất nhiều. Thiếu « duyên » thì « nhân » khó phát triển...